بسیاری از کودکان با مک زدن انگشت به خواب میروند و مکیدن انگشت در کودکان با ایجاد حالت مکیدن شیر احساس آرامش بیشتر پیدا میکنند. به هر حال هنگامی که کودک راه افتاده و شروع به صحبت کردن کند، مکیدن انگشت میتواند برای وی مشکلات خاص ایجاد کرده و معمولاً لازم است والدین به این موضوع به عنوان یک مسئله نگران کننده توجه نمایند. در حقیقت این شرایط میتواند به معنی آینده نامناسب برای وضعیت دهان و دندان شیری و دائمی کودک و نیز ناراحتی و تلاش زیاد برای ترک عادت کودک باشد.
[sv slug=”alert”]
تلاش والدین برای ترک عادت مکیدن انگشت میتواند برای کودک آسیبهای خاص به همراه داشته و این آسیبها در بسیاری از مواقع بیشتر از منافع حاصل از انجام این کار است. در حقیقت تلاش والدین برای مبارزه با این عادت کودک میتواند به اعتماد به نفس کودک آسیب مشخص وارد کند. به همین خاطر دندانپزشکان معمولاً به والدین توصیه میکنند از محافظهای خاص برای دور نگه داشتن انگشتان کودک از دهان و ترک این عادت استفاده کنند. اگر کودک شما نیز عادت به مکیدن انگشت دارد و تا به حال موفق به ترک این عادت از او نشدهاید، با مراجعه به دندانپزشکی کودکان میتوانید مشاوره لازم را دریافت کنید. در صورت تمایل به مشاوره یا رزرو نوبت شمارههای 02122027384 و 02122023658 پاسخگوی نیاز شماست.
[sv slug=”alert1″]
مکیدن انگشت چیست؟
نوزادان اغلب احساس مناسب نسبت به مکیدن داشته و حتی این کار را در زمانهای دیگر غیر از هنگام شیر خوردن نیز انجام میدهند. در اصطلاح تخصصی به این شرایط «مکیدن غیر تغذیهای» گفته میشود. برخی از کودکانی که عادت مکیدن انگشت ندارند، برای ایجاد احساس آرامش و به خواب رفتن از شیشه شیر استفاده میکنند. یکی از مشکلات استفاده از شیشه شیر عدم امکان پیدا کردن آن توسط نوزاد در هنگام خارج شدن شیشه از دهان بوده و این شرایط به دفعات در طول شب برای کودک ایجاد میشود. به این ترتیب نوزادانی که از شیشه شیر استفاده میکنند، در عمل وابستگی خاص به والدین خود دارند و لازم است والدین نسبت به این شرایط درک مناسب داشته باشند.
از طرف دیگر، کودکانی که عادت مکیدن انگشت دارند، از این روش برای برطرف کردن نیاز خود نسبت به مکیدن استفاده میکنند. این کودکان سادهتر به خواب رفته و با مشکلات کمتر در مقایسه با سایر کودکانی که عادت مکیدن انگشت ندارند، روبرو میشوند.
چه مدت مکیدن انگشت ادامه پیدا میکند؟
بسیاری از والدین نگران هستند عادت مکیدن انگشت در کودکان در سن مناسب برطرف نشود. در اکثر موارد، کودک به صورت همزمان با رسیدن به سن یادگیری این عادت را ترک کرده و دیگر نیازی به مکیدن انگشت برای آرامش یا به خواب رفتن نخواهد داشت. به این ترتیب مکیدن انگشت معمولاً با رسیدن به سن 9 ماهگی خاتمه مییابد. در نتیجه میتوان گفت اکثر کودکان با رسیدن به یک سالگی این عادت را ترک مینمایند.
مشکلات ایجاد شده به خاطر مکیدن انگشت
مشکلات ایجاد شده به خاطر مکیدن انگشت به شرح زیر هستند:
اپنبایت
مکیدن انگشت در صورت ادامه یافتن میتواند باعث ایجاد شرایط اپن بایت برای کودک شود. این وضعیت هنگامی ایجاد میگردد که سقف دهان کودک (به نام کام) انحنای بیش از حد پیدا کند. با وجودی که اصلاح این مشکل از طریق روشهای درمان ارتودنسی به سادگی امکانپذیر است، اصلاحات صورت گرفته ممکن است دائمی نباشند. دلیل مشاهده این شرایط به خاطر این است که فرآیند صاف کردن انواع دندان با استفاده از بریس باعث بزرگ شدن حفره دندان در استخوان فک میشود. به این ترتیب به محض برداشتن محدودیت ایجاد شده برای دندانها، در بسیاری از مواقع حرکتهای زبان باعث بازگشت دندانها به موقعیت اولیه خواهد شد. به همین خاطر همواره بیان میشود در بهترین حالت لازم است به موقع از ایجاد این مشکل پیشگیری شود.
همانطور که گفته شد بهترین درمان برای اپنبایت پیشگیری از ایجاد آن است. به این منظور کودک میتواند عادت مکیدن انگشت را به تدریج ترک کرده و میزان وابستگی خود به شیشه شیر را کاهش دهد. توجه داشته باشید در صورت به تاخیر انداختن این شرایط، کودک در نهایت ممکن است با مشکلات خاص در ارتباط با وضعیت صحبت کردن و نیز طرح لبخند نامناسب مواجه شود.
جلوآمدگی دندانهای جلو
عادت مکیدن انگشت میتواند باعث جلوآمدگی دندانها شده و مشکلات خاص در ارتباط با صحبت کردن و جویدن غذا برای کودک ایجاد کند. این شرایط در عمل میتواند هزینه درمان ارتودنسی را برای کودک افزایش داده و مشکلات ظاهری برای وی به همراه داشته باشد.
امروزه امکان استفاده از بریس برای درمان جلوآمدگی دندانها (دندان خرگوشی) وجود دارد. به این ترتیب استفاده از بریس باعث میشود دندان به تدریج به سمت موقعیت مناسب حرکت کرده و مشکلات کودک در این رابطه برطرف شود.
ابزارهای قابل استفاده برای توقف عادت مکیدن انگشت
همانطور که بیان شد، مکیدن انگشت میتواند آرامش و احساس مناسب برای بسیاری از نوزادان ایجاد کند، اما این عادت به صورت همزمان میتواند باعث ایجاد مشکل در رشد فک و دندانها شود. یکی از روشهای مناسب برای اجتناب از عوارض ناشی از مکیدن انگشت و ایجاد تغییرات دائمی در وضعیت استخوان فک استفاده از ابزارهای مناسب است. در عمل استفاده از این ابزارها میتواند از لزوم انجام درمانهای ارتودنسی بر روی کودک در آینده جلوگیری نماید.
نگهدارنده کام (palatal crib)
یکی از روشهای موجود برای درمان مکیدن انگشت استفاده از ابزارهای فلزی است. این ابزارها به دندانهای بالا متصل شده و تماس بین انگشتان و لثههای فک بالا را محدود میکنند. حذف این تماس اغلب اثربخشی زیاد در پیشگیری از مشکلات بعدی داشته و در عمل میتواند باعث ترک عادت مکیدن انگشت شود.
ابزارهای متحرک
محافظ دهان یک انتخاب مناسب دیگر برای پیشگیری از مشکلات ناشی از مکیدن انگشت است. این ابزارها در طول شب استفاده شده و سطح دندانهای بالا را میپوشانند. به این ترتیب تماس بین انگشتان و لثههای کودک محدود میشود. در این حالت لازم است این ابزارها به صورت منظم توسط والدین یا کودک تمیز شده و از استفاده منظم آنها توسط کودک اطمینان حاصل گردد.
استفاده از محافظ انگشت
در این حالت از یک محافظ پلاستیکی برای جلوگیری از آسیبهای ناشی از مکیدن انگشت استفاده میشود. محافظ انگشت ابزاری است که تاثیر زیاد در کمک به توقف عادت مکیدن انگشت دارد. در عمل این ابزار پلاستیکی میتواند از تماس مستقیم بین انگشت و لثه جلوگیری کرده و به این ترتیب از ایجاد مشکلات بعدی در این رابطه جلوگیری نماید.
نکات قابل توجه برای پیشگیری از عادت مکیدن انگشت
در صورتی که کودک شما در سن مناسب عادت مکیدن انگشتان خود را ترک نکرد، لازم است از روشهای مناسب برای ترک این عادت استفاده شود. کودک با رسیدن به سن مناسب دارای کنترل خاص بر انگشتان خود است و وارد کردن فشار توسط والدین برای ترک این عادت در بسیاری از مواقع میتواند منجر به پیچیده شدن عادت کودک شود. در عوض، بهتر است یک محیط مناسب برای ترک این عادت ایجاد شود. به این منظور میتوان عادت مکیدن انگشت را با پرت کردن حواس کودک و تشویق وی به انجام سایر فعالیتها انجام داد.
علاوه بر این، مالیدن مواد غذایی مناسب دارای مزه نامطلوب برای کودک میتواند مکیدن انگشت را برای کودک غیر جذاب نماید. امروزه محصولات خاص برای این منظور وجود داشته و از داروخانهها قابل تهیه هستند. برای مثال به این منظور میتوان از ترشی یا یک قطره سرکه بر روی انگشت کودک استفاده کرد. همچنین ممکن است لازم باشد مزه نامطلوب ایجاد شده بر روی انگشت کودک به صورت دورهای عوض شود، زیرا افراد به صورت عادی با گذشت زمان به مزه مواد غذایی عادت خواهند کرد.
ترک عادت
در صورتی که کودک تصمیم به ترک عادت خود گرفت، اما با این وجود عادت خود را ادامه داد، تذکر دادن به کودک در هنگام مشاهده این شرایط میتواند در ترک آن مفید باشد. در سایر موارد، تذکر دادن به کودک احتمالاً فقط میتواند باعث لجبازی و پرخاشگری کودک شده و احتمالاً از تاثیر مناسب برخوردار نخواهد بود. به این ترتیب با وجودی که تذکرات ارائه شده از طرف سایر افراد میتواند تا حدودی در این رابطه مفید باشد، توصیههای متخصص کودکان و دندانپزشک میتواند به ایجاد احساس بهتر در کودک کمک کرده و نقش موثرتر در ترک این عادت داشته باشد.
تماس کودک با سایر کودکانی که عادت مکیدن انگشت در هنگام خواب نداشته یا به صحبت والدین خود در این رابطه گوش فرا میدهند، در عمل میتواند نقش موثر در ترک عادت کودک شما داشته باشد. در واقع تشویق کودک از طرف سایر کودکان هم سن و سال میتواند یک انگیزه قوی برای ترک این عادت باشد. در حقیقت اگر کودک در هنگام خواب عادت مکیدن انگشت خود را ترک نماید، در ادامه این عادت به تدریج ضعیف شده و کاملاً بر طرف خواهد شد.
بدون سرزنش کردن یا استفاده از شیشه شیر، تقریباً تمام کودکان عادت مکیدن انگشت خود را با رسیدن به سن 4 یا 5 سالگی ترک خواهند کرد. به هر حال برای موارد محدودی که این مشکل برطرف نشود، در کلینیک دندانپزشکی کودکان احتمالاً از ابزارهای مناسب یا سایر روش ها به این منظور موجود می باشد.